Tuyên truyền về phân loại rác thải
Hiện nay, rác thải thường được chia ra thành 3 loại chính là rác vô cơ, rác tái chế và rác hữu cơ.
Rác vô cơ
Rác vô cơ là rác không thể tái sử dụng và cũng không tái chế được nữa. Loại rác này thường được đem đi xử lý chôn lấp với các loại rác, phế liệu như nilon, xỉ than, sành sứ, gạch vỡ không thể tiếp tục sử dụng, gỗ đá,...
Rác vô cơ rất khó phân hủy và thường tồn tại rất lâu. Mỗi chiếc túi nilon mà bạn thải ra môi trường hàng ngày sẽ chỉ được phân hủy hoàn toàn sau 400 - 600 năm chôn dưới lòng đất.. Do đó, để bảo vệ môi trường, chúng ta nên tạo thói quen hạn chế sử dụng các loại rác này. Để giảm thiểu tác hại của rác vô cơ đến môi trường, con người đang cố gắng hạn chế tối đa sử dụng và thải ra môi trường các loại rác thải nhựa. Thay vào đó, khắp mọi nơi đều đang khuyến sản xuất và tiêu thụ các sản phẩm thay thế dùng trong sinh hoạt hàng ngày như túi tự phân hủy sinh học, túi giấy, ống hút tre, ống hút nhựa.
Nếu không thể thay thế được túi nilon thì bạn hãy cố gắng tái sử dụng nhiều nhất có thể.
Các biện pháp xử lý rác vô cơ đúng cách
Phân loại và thu gom rác vô cơ vào các thùng rác
Hãy phân loại từ nguồn và phân loại khi thu gom rác vô cơ như sau:
- Các loại vật liệu xây dựng không thể sử dụng hoặc đã qua sử dụng và được bỏ đi
- Các loại bao bì bọc bên ngoài hộp/chai thực phẩm
- Các loại túi nilong được bỏ đi sau khi con người dùng đựng thực phẩm
- Một số loại vật dụng/thiết bị trong đời sống hàng ngày của con người
Vận chuyển đến các bãi tập kết rác thải để xử lý
Sau khi rác được thu gom và phân loại vào thùng chứa rác sẽ được vận chuyển đến các bãi tập kết rác để xử lý. Tùy theo loại rác mà sẽ có những hình thức xử lý rác thải khác nhau. Một số hình thức xử lý rác thải chủ yếu phải kể đến là:
- Chôn lấp: Đây là cách xử lý rác thải vô cơ không thể sử dụng và không thể tái chế được.
- Tái chế: Loại rác có thể tái chế sẽ được đưa vào tái chế sản xuất ra các vật dụng hữu ích, phục vụ đời sống con người.
- Thiêu đốt: phương pháp này áp dụng cho nhưng loại rác không thể tái chế và khó phân hủy. Rác thải sau khi thu gom sẽ được đưa đến nhà máy đốt rác và xử lý, thu hồi nguồn năng lượng để phục vụ các ngành công nghiệp khác.
Tuyên truyền, nâng cao ý thức của mọi người
Rác tái chế
Khác với rác vô cơ, rác tái chế là loại rác có thể tái chế và sử dụng lại được. Kim loại, giấy, vỏ hộp,... đều được coi là rác tái chế. Loại rác này sau khi sử dụng xong sẽ được thu thập lại, phân loại kỹ và vận chuyển đến các làng nghề nhằm tái chế thành các sản phẩm mới có thể tái sử dụng, phục vụ nhu cầu của con người.
Rác tái chế hầu hết đều tồn tại ở dạng rắn với các chất liệu như nhôm, inox, đồng, sắt thép, nhựa,... và sau đó được tái chế theo đúng quy trình.
Rác tái chế đang rất được khuyến khích tại nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam.
Tái chế rác giúp giảm đáng kể hoạt động khai thác tài nguyên thiên nhiên như đất, nước, cây, cỏ,... Ngoài ra, tái chế rác thải giúp tiết kiệm được rất nhiều chi phí, năng lượng dùng cho sản xuất và hạn chế cả những ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường, tránh làm biến đổi khí hậu, chẳng hạn như trái đất nóng lên, băng hai cực tan nhanh và giảm hiệu ứng nhà kính.
Những loại rác tác chế có thể kể đến như các lọ, chai bằng thủy tinh; vỏ hộp sữa, nước trái cây; sách, báo, tạp chí; bao bì nhựa mềm, vật chứa làm bằng nhựa; xoong, chảo, nồi làm bằng kim loại đã hỏng,....
Rác hữu cơ
Rác hữu cơ là các loại rác dễ phân hủy như thức ăn thừa, rau củ quả, trái cây, bã trà, cà phê, cỏ, lá cây,… Những rác thải này sẽ được đem đi chế tạo thành phân bón. Có rất nhiều rác thải hữu cơ như:
- Rác thải từ nông nghiệp như rạ, rơm,...
- Các thành phần ít hoặc không có giá trị sử dụng của cây như thân, cành hoặc lá cây.
- Phế thải từ hoạt động sản xuất của các nhà máy sợi, nhà máy giấy,...
- Phế thải từ chế biến tinh bột
- Chất thải từ các nguyên liệu công nghiệp như vỏ lạc, vỏ cà phê, bã mía,...
- Rác thải thực phẩm, đồ ăn thừa hoặc hỏng như rau củ quả, trứng, thịt,...
- Rác từ hoạt động sinh hoạt: sợi vải, bông,...
Các biện pháp xử lý rác hữu cơ hiệu quả
Các loại rác được thải ra môi trường mỗi ngày, tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây ô nhiễm. Chúng ta cần tìm ra những giải pháp xử lý rác hữu cơ cụ thể để góp phần bảo vệ môi trường.
Ủ rác
Ủ rác giải pháp xử lý rác hữu cơ dành cho các cá nhân và hộ gia đình được áp dụng phổ biến nhất hiện nay nhờ cách thực hiện đơn giản.
Khi thực hiện, cần ủ rác thành đống thành luống và phủ kín bằng một lớp bùn đất. Sau đó, quá trình xử lý sẽ tạo ra sản phẩm phân ủ hoặc phân hữu cơ vi sinh. Các chất hữu cơ trong tự nhiên sẽ bị phân hủy và biến đổi thành hỗn hợp tương tự như chất mùn trong tự nhiên gồm các chất hữu vô cơ và chất hữu cơ đơn giản. Chất hữu cơ này có thể dùng trong sản xuất nông nghiệp nhờ đặc tính an toàn và có lợi cho môi trường.
Hoạt động thu gom và tái chế rác hữu cơ biến đổi thành phân hữu cơ vi sinh được ưa chuộng khi vừa giúp giảm ô nhiễm môi trường vừa giúp tạo phân bón dùng trong nông nghiệp sạch.
Chôn lấp rác
Thực hiện chôn lấp rác hữu cơ cũng là biện pháp được sử dụng phổ biến khi các chất thải được thu gom tại cùng một bãi rồi được trải một lớp đất lên phía trên. Khi đó, các chất thải sẽ được phân hủy sinh học tạo ra các thành phẩm như axit hữu cơ, hợp chất nitơ và các khí như CO2, CH4,.... Các chất thải rắn cần phải đảm bảo không gây ô nhiễm môi trường và phân hủy nhanh trước khi mang đi chôn lấp.
Tuyên truyền
Ngoài các biện pháp xử lý, bản thân mỗi người phải tự nhận thức và nâng cao ý thức. Giải pháp này cần được thực hiện toàn diện với mục tiêu dài hạn nhờ sự tiếp cận giúp đỡ của các phương tiện truyền thông.
Đồng thời, cùng với nâng cao nhận thức, các cơ quan chức năng cần tuyên truyền đến người dân phương tiện và cách thức để phân loại các loại rác thải. Cần bắt đầu từ những việc đơn giản như vậy để xử lý rác hữu cơ hiệu quả.
Tác giả: Trường THCS Phú Châu
